MANASTIRSKA TIŠINA, CVRKUT PTICA I ŽUBOR POTOKA

Na pola puta Banja Luka – Doboj sa sjeverne strane planine Borja, smješten je  srednjovjekovni pravoslavni manastir Liplje.

Manastir je izgrađen na pitomoj zaravni ušća potoka Mliječnice u riječicu Bistricu, na najširem dijelu uske planinske kotline koja se formirala uz tok Bistrice, početkom 13. vijeka.  

Sam naziv “Liplje“, se pominje već 1273. god., ali izričito kao manastir, prema zasada poznatim istorijskim izvorima, pominje se tek krajem petnaestog vijeka u Kruševskom pomeniku.

Prema tvrdnji prepodobnog Justina Ćelijskog, manastir je zadužbina kralja Dragutina sa kraja trinaestog (13.) vijeka, iako je vjerovatno i on sagrađen na temeljima neke stare crkve. Narodono vjerovanje je da je zadužbina svetog Save.

Manastir je prvobitno bio posvećen svetom Nikoli, ali je poslije obnove u devetnaestom vijeku osvećen u čast Blagoveštenja Presvete Bogorodice.

Ova crkvena građevina spada u red većih srednjovjekovnih sakralnih objekata. Tu su i druge manastirske građevine: stari konak koji je postojao sa zapadne strane crkve, trpezarija sa južne, vodenica i stupa za sukno na potoku Mliječnica, kao i ekonomske zgrade na Pojatinama.

U neposrednoj okolini manastira brojni su izvor Kaluđerac, dva Ribnjaka, hrastova šuma – Kaluđerski majdan, Kaluđerska luka i dr. Ovaj zemljišni posjed okružen je  šumom, pašnjacima i obradivom zemljom.

SeeSrpska