KARAĐORĐEVA ZVIJEZDA U MUZEJU STARA HERCEGOVINA

Izložba leskovačkog Narodnog muzeja „Odlikovanja dinastija Obrenović i Karađorđević“ otvorena je u Muzeju „Stara Hercegovina“.

PHOTO: Radio Foča

U vrijednoj postavci sabrano je pedeset odlikovanja i pet ukaza, praćenih fotografijama uglednih Leskovčana, na dvadeset jednom bogato ilustrovanom panou. Izložba je dio programa manifestacije „Dani Srbije u Republici Srpskoj“.

Najstariji eksponat je Takovski krst, ustanovljen 1865. godine, prilikom proslave pedesetogodišnjice Drugog srpskog ustanka. Prvi srpski orden dinastije Obrenović, Kneževina, potom i Kraljevina Srbija dodjeljivala je za zasluge protiv neprijatelja.

Pred posjetiocima je i prvi dinastički orden Karađorđevića iz 1904. godine – Karađorđeva zvijezda, nastao kao uspomena na stogodišnjicu Prvog srpskog ustanka pod Karađorđevim vođstvom.

Među odlikovanjima uvrštenim u postavku su Orden Svetog Save, ustanovljen 1873. godine, te Orden belog orla iz 1882. godine.

Generali, kapetani, profesori, učitelji, ljekari, preduzetnici, trgovci, narodni poslanici, štampai, obični ljudi – zaslužni su nosioci odlikovanja dobijenih u periodu između 1865. i 1941. godine koje su izložbom obuhvatili autori kustos-istorijačar Vladimir Petković i viši kustos Nikola Marković.

- Kada pogledamo sva ta odlikovanja, kroz njih vidimo naše pretke. Vidimo i Ameta Ametovića, heroja Kumanovske bitke, koji je sa ponosom nekoliko decenija nosio Karađorđevu zvijezdu vojničkog reda. Nosio ju je kada mnogi naši nisu smjeli da je nose, a to je vrijeme poslije 1945. godine. Željeli smo da prikažemo i seljake, odnosno sve one koji su doprinijeli da naš narod danas živi slobodno sa lijeve ili desne strane rijeke Drine - rekao je koautor izložbe Vladimir Petković.

Iz zbirke Narodnog muzeja u Leskovcu izložena su i odlikovanja čuvenog Mihajla Babamilkića, predsjednika leskovačke opštine u više mandata, u prvoj polovini 20. vijeka.

- Poštovan je od strane i Obrenovića i Karađorđevića, te jednako cijenjen od svojih sugrađana. Nosilac je najprestižnijih vojnih i civilnih odlikovanja, bilo da je riječ o Takovskom krstu ili Albanskoj spomenici kojom je za sva vremena srpski narod obilježio najslavnije stranice naše istorije pobjedom u Velikom ratu i slomom tri carstva. Koliko je do 1944. godine bio cijenjen, toliko je poslije dolaska komunista na vlast omalovažavan i skrajnut sa svih stranica istorije - rekao je Petković.

Narodni muzej u Leskovcu, gradu koji je proglašen za prestonicu kulture Srbije za sljedeću godinu, ovu izložbu priredio je lane povodom obilježavanja 220 godina od Prvog srpskog ustanka, na inicijativu Ministarstva kulture Republike Srbije.

- Izložba je istorija našeg naroda koju svi moramo da pamtimo i da poštujemo kako bismo više cijenili našu budućnost i zajednički cilj, a to je očuvanje srpskog naroda - rekao je zamjenik direktora leskovačkog Narodnog muzeja Srđan Mitić.

Ovogodišnje izdanje tradicionalne manifestacije „Dani Srbije u Republici Srpskoj“ muzeje iz Leskovca i Foče podstaklo je da uspostave saradnju dvije ustanove kulture iz Srbije i Srpske.

- Period od 1918. do 1941. godine, dio je istorije koji povezuje fočanski i leskovački kraj. Upravo iz tog perioda, između ostalog, prikazana su odlikovanja dodjeljivana zaslužnim Leskovčanima. Slična ili ista dobijali su i zaslužni stanovnici Foče, pa naša publika može da ima uvid u odlikovanja koja su dodjeljivana i u fočanskom kraju u tom značajnom dijelu naše istorije - rekao je vršilac dužnosti direktora Muzeja „Stara Hercegovina“ Danko Mihajlović.

Izvor: Radio Foča