GATAČKI KAJMAK POSTAJE BREND REGIONA

Gacko ima jedinstven i karakterističan način proizvodnje kajmaka koji se konzumira širom Zapadnog Balkana. Tradicionalni način pravljenja kajmaka podrazumijeva da se sirovo mlijeko polako kuva, oko dva sata na veoma laganoj vatri. Nakon što se skine sa vatre skida se kajmak i ostavi da se ohladi i blago fermentira nekoliko sati, zatim može da odleži i po nekoliko mjeseci u vrećama od ovčije ili kozje kože. Kajmak prelazi iz bijele u žućkastu boju, čvrste, ali ne tvrde konzistencije, blago slanog okusa i karakteristične arome koja se dobija tokom zrenja. Kada se izvadi iz vreće kajmak je suv i mrvljiv. Udruženje proizvođača gatačkog kajmaka pokrenulo je inicijativu za upoznavanje svijeta sa gatačkim kajmakom. Dragana Milović je predsjednica Udruženja, koje je osnovano 2021. godine. U početku je Udruženje imalo devet članova, a sada broji 24 članice, uglavnom žene iz ruralnih područja.

Proizvodnja mlijeka, uključujući kajmak, glavni je prihod za 90% njih.

Prema Draganinim riječima, cilj Udruženja je da njihov proizvod bude brendiran i prepoznat na lokalnom i regionalnom nivou. Da bi se to postiglo potrebno je poštovati posebne procedure. Prvi korak je uspostavljanje sistema proizvodnje, koji bi osigurao brendiranje proizvoda od strane nadležnih institucija. U Udruženju smatraju da će brendiranje kajmaka dovesti do šire prepoznatljivosti, a samim tim i do veće potražnje i bolje cijene. Težnja članova Udruženja je poboljšanje materijalne situacije proizvodnjom kajmaka, posebno u ruralnim područjima. Shodno tome, proizvodnja mora biti standardizovana, uz istovremeno očuvanje tradicije i prepoznatljivog kajmaka koji se proizvodi u regionu. - Naš kajmak je jedinstven i veoma vrijedan proizvod i zato želimo da ga zaštitimo i promovišemo. Podrška koju smo dobili i od EU i od UNDP-a kroz projekat ReLOaD2 bila je od velikog značaja jer nam je omogućila da se približimo našem cilju brendiranja i promocije gačkog kajmaka kod većeg broja ljudi, kaže Dragana. Udruženje je nedavno dobilo podršku projekta koji finansira EU. Regionalni program lokalne demokratije na Zapadnom Balkanu 2 (ReLOaD2) provodi se u 63 lokalne samouprave širom Zapadnog Balkana, a opština Gacko jedna je od 13 partnerskih jedinica lokalne samouprave uključenih u Bosni i Hercegovini, koju finansira Evropska unija i implementira Program Ujedinjenih nacija za razvoj.

U projekat je uključena obuka o higijeni i kvalitetu mlijeka, pravilnoj ishrani stoke i vođenju evidencije stočne hrane i količina mlijeka.

Polaznici su prošli obuku o načinu uspostavljanja sistema proizvodnje u procesu proizvodnje gatačkog kajmaka i zahtjevima za brendiranje. Kroz projekat je udruženju obezbijeđena oprema za preradu i ispitivanje mlijeka koja je ključna za kontrolu kvaliteta. Realizacija ovog projekta prvi je korak ka brendiranju gatačkog kajmaka. Izvor: webalkans.eu