NOVAKOVA PEĆINA I VRELO KOJE PODMLAĐUJE

Na strmim liticama Romanije, na nadmorskoj visini od 1515 metara nalazi se Novakova pećina. Ispod pećine su Carske vode, najpoznatije vrelo u širokom pojasu Romanije.

Pored vrela je vodio Carigradski drum, koji je jedno vrijeme spadao među najvažnije puteve turskog carstva u Bosni. Speleomorfološki, pećina se sastoji od horizontalnog i vertikalnog kanala kojim je povezana sa Romanijskim platoom.

U gornjem dijelu ulaza u pećinu nalazi se kameni zid koji, po pričama, potiče iz vremena hajduka Starine Novaka, po kojem i nosi ime.

Starina Novak je istorijska ličnost iz druge polovine 16. vijeka, porijeklom iz Smedereva. Pobjegao je u hajduke zbog zuluma proklete Jerine. Hajdukovao je po Srbiji i Hercegovini, ali se najduže zadržao na Romaniji i ostao vijekovima zapamćen kod naroda u ovom kraju.

Turistička destinacija počinje od lovačkog doma na Majdanima ili planinarskog doma u Stajni, koji se nalazi svega 4-5 km od Pala. Do pećine vodi planinarska staza koja je uredno obilježena. Staza prvo vodi do Novakovog vrela, velikog planinskog korita. Kažu da se umivanjem u ovom koritu postaje pet godina mlađi.

Put do pećine je strm pa je ojačan sajlama i obilježen. Druga markirana staza, kojom se mnogo brže i lakše dolazi do Novakove pećine vodi sa područja opštine Sokolac, od Crvenih stijena preko gornjeg dijela Romanije.

Izvor: TO Sokolac