Uz druženje sa najmilijima, praznici su savršeno vrijeme da se posvetite kvalitetnoj pisanoj riječi i čitanju.
Portal Opanak.rs nedavno je listu 20 romana srpskih pisaca
koji spadaju u najljepša i najvrijednija djela naše književnosti. Ako ih do
sada niste čitali, preporuke su u nastavku teksta.
Ivo Andrić – Na Drini ćuprija
Najveći dragulj naše književnosti. Roman u kome je most
simbol – okosnica oko koga se prepliću razne ljudske sudbine, a pisac je
hroničar višegradske kasabe i njenih stanovnika kroz čak 4 vijeka. Ovde bismo
dodali neizostavnu Prokletu avliju, ali naglašavamo da su sva Andrićeva djela
podjednako vrijedna i zaslužuju ravnopravno da budu čitana i tumačena. Ipak je
on jedini naš Nobelovac. Moramo ga poznavati i van obavezne lektire!
Miloš Crnjanski – Seobe
Roman koji opisuje kakva su stradanja Srba u Vojvodini bila
u 18. vijeku, ali kroz događanja porodice Isakovič, tj. kroz trougao njihovih
porodičnih odnosa (Vuk – istorijska ličnost i Aranđel, kao i Vukova žena
Dafina).
Mihajlo Pupin – Sa pašnjaka do naučenjaka
Ova knjiga je nezaobilazno štivo za omladinu, svojevrstan
model vaspitanja svakog djeteta i mladog čovjeka. Nikada nije postala dio naše
lektire, iako su je najveće svjetske zemlje koristile u svom školstvu, još za
Pupinovog života.
Meša Selimović – Derviš i smrt
Četrdesetogodišnji derviš Ahmed Nurudin priča nam svoju
ispovjest od trenutka kada saznaje kako mu je brat nevin zatočen u tvrđavi. Pun
introspekcije, ovaj psihološko – filozofski roman svojevrsna je potraga za
smislom života i toga da li smo na gubitku ako se taj smisao ne može ostvariti.
Borisav Stanković – Nečista krv
Ovo je jedno od najpoznatijih dela Bore Stankovića. Glavni
lik je Sofka, poslednji potomak nekada ugledne porodice iz Vranja. Govoreći o
njoj, Bora zapravo govori o uzdizanju, degeneraciji i gašenju jedne porodice, o
moralnom izopačenju njenih članova, nesreći koja pada na Sofkina leđa i prenosi
se na njene potomke.
Danilo Kiš – Bašta, pepeo/Rani jadi/Peščanik
Trilogija porodičnog ciklusa romana ovog pisca. Andreas Sam,
glavni junak, kroz sva tri djela pripoveda nam najpre o svom ocu, o detinjstvu,
svojim jadima… da bi se u poslednjem djelu, kroz sudbinu oca jedne porodice,
oslikala logorska istorija 20. veka. Mogu se čitati odvojeno. Koju god knjigu
da izaberete nećete pogriješiti.
Aleksandar Tišma – Upotreba čovjeka
Na maestralan način pisac oslikava problematiku savremenog
čovečanstva, a to je stavljanje čovjeka u funkciju neke ideje, manipulacija
čovjekom zarad nekih tuđih ciljeva i pobuda. Kroz prizmu tri porodice, koje se
međusobno dodiruju, opisuje se kako pre svega rat, a onda i niske nagonske
strasti kod ljudi mogu biti usmjereni na upotrebu čovjeka.
Borislav Pekić – Vreme čuda
Okvir ovog Pekićevog maestralnog romana, sastavljenog iz
priča, jesu biblijski motivi Isusovih čuda u Judeji. Opisuje se odnos čovjeka
prema svijetu i svijeta prema čovjeku. Ističe besmisao svake dogme i
beskompromisne ideologije, koja dobrobit društva pretpostavlja dobrobiti
pojedinca. To je vrijeme čuda u kome su čuda okrenuta protiv čovjeka.
Dragoslav Mihajlović – Kad su cvetale tikve
Ovaj kratki roman govori o beogradskom (dušanovačkom)
bokseru Ljubi Sretenoviću (zvanom i ‘Šampion’ i ‘Ljuba Vrapče’) – roman o
emigraciji, o nostalgiji, politički roman, triler s ubistvom, knjiga o odrastanju
i urbanosti, roman o boksu…
Dobrica Ćosić – Koreni
Roman koji je prvi dobio NIN-ovu nagradu. Spada u društveno
– istorijski roman, te nam prikazuje događaje u porodici Katić, kao i ekonomske
i političke prilike Srbije s kraja 19. veka, odn. život svih porodica u Srbiji
tog vremena. Roman je započeo hroničarskim zapisom, odnosno prologom Nikole –
sluge Aćima Katića koji pripovjeda.
Milorad Pavić – Predio slikan čajem
Roman ima vrlo neobičnu formu, jer je napisan u obliku
ukrštenih riječi koje se popunjavaju, odnosno čitaju, horizontalno i
vertikalno. Ujedno govori i o najneobičnijoj istoriji jedne zemlje koje više
nema, o životu ljudi raspetih između prošlosti kojom ne mogu da ovladaju i
„titoizma“ od kojeg ne mogu da umaknu.
Goran Petrović – Sitničarnica “Kod srećne ruke”
Roman je posvećen fenomenu čitanja. Nosioci radnje u romanu
su niko drugi nego čitaoci koji se međusobno sreću zajedničkim čitanjem retkog
primjerka jedne knjige. Vremenom bivaju sve više uvučeni u njen svijet i svoj
život nesvesno zamjenjuju stvarnošću literarnog dela.
Isidora Sekulić – Pisma iz Norveške
Naša spisateljica željela je da upozna strane kulture i
narode, pisce i umjetnike, da vidi kako oni rješavaju konflikte koji su nju
mučili. Plod jednog takvog putovanja je knjiga Pisma iz Norveške. Surovi
norveški pejzaž našao je u Isidori izvanrednog slikara.
David Albahari – Mamac
Knjiga je osvojila NIN-ovu nagradu 1996-e. Govori o
praznini, gubljenju punoće i svakog smisla… Junak romana pokušava da ispriča
svoju životnu priču koja samo potvrđuje tezu da je čovjek sam na svijetu i da
to ništa ne može izmjeniti. Priča o odlasku u tuđinu, prekidu veza sa
korijenima, gubljenju nacionalnog i ličnog identiteta.
Slobodan Selenić – Ubistvo s predumišljajem
Selenić se okreće posledicama sloma Jugoslavije i ratovima
devedesetih godina 20. veka. Priča je saopštena iz današnjeg vremena, a radnja
smještena u prve poslijeratne godine. Jedna mlada djevojka, podstaknuta
radoznalošću, želi da sastavi literarno djelo na temu sudbine svoje bake. Tako
postupno otkriva i precizno osvetljava zbivanja koja su dovela do nekoliko
tragičnih slučajeva.
Vladimir Arsenijević – U potpalublju
Još jedan dobitnik NIN-ove nagrade. Opisaćemo ga rečima
Teofila Pančića, koji je dao pogovor ovom romanu: “Kada danas mislim o
Potpalublju, mislim na onaj metalni trbušni osjećaj s kojim smo preživjli – to
jest, ako smo preživjeli – tu 1991. i godine koje su joj uslijedile, osećaj
koji je Arsenijević izvanredno sublimirao u tom kratkom romanu, terapijski
kompresovanom kao kakva tableta za smirenje.”
Dragan Velikić – Ruski prozor
Velikić prati susret glavnog junaka s istorijskim događajima
s kraja 20. veka, njegov put od malog grada u Vojvodini, preko Beograda i
Budimpešte, do drugih gradova istočne i centralne Evrope. Roman je sastavljen
iz tri priče koje se postepeno ukrštaju i na kraju slivaju u jedan pripovjedni
tok.
Grozdana Olujić – Glasovi u vetru
Dobitnica NIN-a 2009. Glavni lik je Danilo Aracki,
sredovečni prokazani srpski psihijatar. U mraku sobe jednog njujorškog hotela
prebira po rukavcima burne istorije svoje porodice. Kraj njega je nepoznata
žena, sa krova hotela padaju samoubice, a soba je krcata utvarama njegovih
predaka, svih od reda upokojenih nasilnim ili čudnim smrtima. Govori o
samoizgonu i to u formi porodično – društvene hronike koja seže nekoliko
generacija unazad.
Svetislav Basara – Fama o biciklistima
Priča o tajnom društvu „Evanđeoskih biciklista ružinog
krsta“. Opisuju zavjere, otkrivaju skrivene poruke…Smenjuju se pisma, tekstovi
i listići sa zapisima, koji otkrivaju istoriju i sadašnje delatnosti društva.
Mješaju se stvarni i izmišljeni junaci, pa su likovi u romanu i Sigmund Frojd i
Šerlok Holms. Ismijava se i ideja raspada Jugoslavije, uz napomenu da je knjiga
napisana prije 1988. godine.
Gordana Ćirjanić – Ono što oduvek želiš
Roman u prvi plan stavlja odnos dva brata i zabranjenu ljubav u krugu familije. Glavni lik romana je bivši producent popularnih rijaliti programa, sada penzionisan sredovječni gospodin koji iz svog života beži u virtuelni svijet televizije, tačnije u forenzičarske krimi serije. Knjiga nam oslikava stanje televizijske publike današnjice, kojoj više ništa što vidi na ekranu ne može biti dovoljno šokantno.
Izvor: Opanak.rs